در طی سالهای اخیر نوازندگان گیتار هر یک سعی در ارائه فرهنگ موسیقی کشور خود بر روی ساز گیتار داشته اندکه در این بین به دلیل محدودیت ها ساز گیتار توانایی اجرای موسیقی شرقی همچون موسیقی ایران و ترکیه که از فواصل ربع پرده ای استفاده فراوانی داشته اند بنوعی به بن بست میرسید اما با وجود ابتکارات و ایده های جدید در ساخت گیتار بنظر میرسد بزودی شاهد اضافه شدن آثار و ملودیهای غنی موسیقی شرقی در رپرتوار نوازندگان گیتار باشیم.

هر چند استفاده از گیتار های فرتلس ( بدون فرت ) در موادی راهگشا بوده است اما در اجرای موسیقیچند صدایی بر روی آن مسلما این گیتار نیزناتوان بوده است .

از جمله نوازندگانی که در این زمینه فعالیت نموده است میتوان به دکتر لیلی افشار نوازنده برجسته ایران اشاره نمود

و اضافه نمودن فرت هایی اضافه در فواصل معین برای اجرای موسیقی ایرانی که در قظعه نوا از رضا والی میتوان مشاهده نمود .

گوش کنید – قطعه نوا از رضا والی

اما در ایران شاید دکتر مهرداد پاکباز و آلبوم گفتگو را قدمی بسیار ارزشمند در این زمینه بدانیم . دکتر مهرداد پاکباز که اشراف بسیار خوبی هم بر موسیقی ایران دارد

که در کارنامه وی استفاده از محضر اساتید چون علیرضا علیزاده و دایوش طلایی نیز میباشد و همچنین نوازندگی سازهای ایرانیو عود نوازی وی در آلبوم گفتگو نیز شنیدنیست مسلما وی را در این مسیر بسیار موفق تز از دیگر نوازندگان این عرصه ساخته است هر چند وی تغییری در ساختارگیتار خود انجام نداده است و با همان امکانات و تغییر کوک سعی نموده است دست به این کار مهم زند .

گوش کنید – قطعه خراسان از مهرداد پاکباز

به قسمتی از مصاحبه گذشته با ایشان نگاهی میاندازیم :

“دلیل شما از ساخت قطعات ایرانی چه بود آیا علاقمند به این هستید که این نوع موسیقی را با ساز گیتار نیز تجربه کرد ؟
نه.محور کار چیز دیگری بود چون موسیقی ایرانی با آن فواصل و مقام ها و دستگاه ها را نمیشود در سازی مانند گیتار به اجرا در آورد و اصلا صحیح هم نیست که آنرا دنبال کرد و میشود با بندینگ و یا تغییر دادن کوک یک سری کارهایی را انجام داد ولی من به شخصه بیشتر این کار را برای ساز عود انجام دادم تا برای گیتار و فواصل را بهم نزدیک کردم که در آلبوم من که امیدورام به زودی به بازار بیاید وجود دارد.و بزودی هم نت این آثارم که در خارج بنده بیشتر کارهای ایرانی را میزنم و استقبال خوبی هم شده
و اینکه چرا بنده این قطعات را برای گیتار ساختم این بود که من خودم سعی کردم دو دنیا را همیشه متصل بهم نگه دارم و توصیه هم میکنم کسی که علاقمند هست بدنبال این باشد و اینکه کسی ساز ایرانی را کار کند خیلی هم خوب هست و خیلی هم کمک میکنه به درک موسیقی و این خیلی نزدیک است به طبیعت ما که در این نوع موسیقی استاد خوب هست سنتش هم هست و قابل بحث و بررسی است ولی موسیقی کلاسیک شاید در ایران آنچنان جا نیفتاده است و اگر موسیقی ایرانی را درک کند و علاقمند بود میتواند این موسیقی را بنوعی در ساز گیتار پیاده کند”

در این فیلم شما با نوازنده ای ترکیه ای Tolgahan Çoğulu آشنا میشوید که به صورت مبسوط با معرفی این ساز برای اجرای موسیقی کشور خود استفاده نموده است

از سیستم فرت گذاری متحرک برای اجرای موسیقی شرقی استفاده نموده است و تفاوت مهمی که در این ساختار گیتار وجود دارد اینست که دیگر فرتها در نواحی مشخصی

به صورت ثابت قرار نمیگیرند بلکه متحرک در طول دسته و بسته به نوع دستگاه مورد نظر جابجا میشوند .

مسلما با این تغییرات نوین در ساز گیتار شاید شاهد تحول بزرگی از سوی نوازندگان مشرق زمین باشیم.

لینک یوتیوب

دانلود مستقیم