Louis “Satchmo” Armstrong یکى از کلیدى ترین نوازندگان و آهنگسازان قرن بیستم در سبک Jazz و موسیقى Popular دهه هاى میانى آن بوده است. وى همچنین در ابتداى هزاره سوم، عنوان دومین Jazz man کل تاریخ Jazz را به خود اختصاص داد. (نفر اول این رٱى گیرى، Duke Ellington بود). اما Duke هرگز به مانند Armstrong اسطوره نشد.
در تاریخ تولد Louis شبهاتى وجود دارد. او خانواده اى بسیار فقیر داشت و تولدش در جایى ثبت نشد. تا مدتها اینطور تصور مى شد که او در اولین روز استقلال قرن بیستم یعنى چهارم جولاى سال ۱۹۰۰ به دنیا آمده و فقط در اواخر دوره کارى Armstrong بود که محققین پى بردند که
او در اصل ۱۳ ماه پس از تاریخى که تا آن وقت به عنوان روز تولدش تصور مى کردند، به دنیا آمده یعنى چهارم آگوست ۱۹۰۱.
به هر حال Louis زمانى به دنیا آمد که نوازندگان رنگین پوست به سختى اجازه و فرصت کار با سفید پوستان را پیدا مى کردند و معمولآ نصیبشان چیزى بیش از نوکرى یا پیشخدمتى نمى شد. براى Louis هم اوضاع بهتر از این نبود، اما او به طورى درخشان بود که علیرغم آغاز از پایین ترین مدارج، تمامى قله هاى موسیقى حرفه اى را فتح کرد.
از بخت خوش او و البته دنیاى موسیقى اینکه Louis در نیو اورلئان به دنیا آمد و این بدان معنا بود که از کودکى با موسیقى Jazz الفت بگیرد چون نیو اورلئان در آن زمان کانون Jazz بود و فرهنگ موسیقى مربوط به خود را داشت و نوازندگانى در تمامى سطوح در آنجا به کار مشغول بودند. گروه هاى نوازنده مارش در نقاط مختلف شهر، کلوپ هاى مخصوص به خود را داشتند. این گروه ها معمولآ وظیفه نواختن مارش در مراسم عزادارى را عهده دار بودند. اما بارها اتفاق مى افتاد که اینان پس از بازگشت از مراسم و انجام امور محوله، به هم بر مى خوردند که حاصل آن، اتفاقى خجسته بود که به وقوع مى پیوست.
برخورد این گروه ها موجب پیدایش یک موسیقى کاملآ خود جوش مى شد. نوازندگانى که پیش از آن هیچگاه یکدیگر را ندیده بودند، طورى با هم چفت و جور مى شدند که گویى مدتهاست در دخمه هاى زیر زمینى و یا کلوپ ها با یکدیگر نواخته اند و این همان چیزى است که Jazz را تبدیل به یک موسیقى جادویى و پویا مى کند. به قولى، بداهه، طورى در تار و پود Jazz تنیده شده که به جزئى لاینفک از آن بدل شده است و این جادو همچنان و هنوز ادامه دارد.
همزمان، جاشو ها و ملوانانى که به نیو اورلئان مى آمدند، ریتم ها و ملودى هاى تازه اى را نیز با خود به ارمغان مى آوردند و نیو اورلئان همچنان قلب تپنده Jazz بود. و در اینجا، در نیو اورلئان، Louis کوچک آموختن را آغاز کرد و این آموختن در تمامى سالهایى که به مدرسه مى رفت، ادامه پیدا کرد، به طورى که در بیست سالگى مبدل به چنان نوازنده اى شده بود که مؤسس و رهبر یکى از گروه هاى معتبر Jazz در شیکاگو یعنى King Oliver از او خواست تا به شیکاگو برود و عضویت در گروهش را بپذیرد.
تا پیش از آن، گروه Oliver از کمبود یک نوازنده تواناى ترومپت در تنگنا بود. با رفتن Louis جوان، گروه Oliver به یکى از بهترین هاى شیکاگو تبدیل شد. این سفر، اولین قدم Louis براى رسیدن به نیویورک، کعبه فرهنگى ایالات متحده بود.
در آن زمان فقط دو شهر از ایالات شمالى آمریکا داراى امکانات و ابزار ضبط موسیقى بودند و نیو اورلئان تا حدود سالهاى ۱۹۵۰ از این موهبت برخوردار نبود. Louis در شیکاگو خیلى زود توانست با گروه ها و نوازندگان سفید پوست محلى آنجا بنوازد. و دنیاى موسیقى بسیار خوش شانس بود که Louis به شیکاگو رفت تا در آنجا امکان ضبط کارهایش را داشته باشد. از همان سالها به بعد، علاوه بر ایالات متحده، شنوندگان اروپایى و به خصوص انگلیسى نیز به جمع شنوندگان آثار او اضافه شدند.
به زودى، خواندن نیز چاشنى صداى نافذ ساز Armstrong شد. خواندن با صدایى خشن و تا حدى نامٱنوس با استاندارد و نوع خوانندگى تا آن زمان. صدایى که حالا به تاریخ پیوسته و به طرزى عجیب، حسى نوستالژیک در شنوندگان ایجاد مى کند. Miles Davis از افسانه هاى Jazz و نوازنده پرتوان ترومپت، یک بار گفته بود: “همه شما باید بدانید چیزى که Louis پیش از این با سازش نواخته، تمامى آنچه بوده که مى توان نواخت و به جز آن دیگر هیچ چیز.”
اولین کسى که “هجا خوانى” در موسیقى Jazz را باب کرد، Armstrong بود.
با شروع وقایع نگارى در تاریخ موسیقى، Bing Crosby سعى کرد تا مانند Armstrong در میان آوازهایش “هجا خوانى” کند، اما ره به جایى نبرد و پس از او نیز تلاشهاى دیگر خواننده معروف آن سالها و یکى از دو آوازه خوان معروف تمامى دوران Jazz یعنى Billie Holiday ، و بعد از آن Frank Sinatra و نیز Elvis Presley و به دنبال آنان Chuck Berry و Little Richard ، همه نافرجام ماند و هیچ کدام از آنها نتوانستند به راز و تکنیک Armstrong در “هجا خوانى” پى برند. Vibration و تکنیک لرزش صداى Armstrong بعدها هم هرگز به آن نوع تکرار نشد و فقط مختص به او باقى ماند.
شاید نتوان تصویرى از سبکهاى Gospel و Hip-Hop بدست آورد، مگر کارهایى که Armstrong انجام داده را نیز به حساب آوریم.
او در یک فیلم سینمایى هم به عنوان میهمان حضور پیدا کرد. فیلمى با عنوان:
“Jeepers Creepers” که البته قطعه اى به همین نام هم دارد.
از معروفترین قطعات Armstrong مى توان به C’est Si Bon، Hello Dolly، Mack the Knife و سرانجام شاهکار فنا ناپذیرش What a Wonderful World اشاره کرد.
وقتى در سال ۱۹۷۱ به روى مرگ لبخند زد، سرخط تمامى خبرها و خبر گزاریها را از آن خود کرد و عکس و خبر ضایعه، در صفحه اول تمامى روزنامه ها و مجلات درج شد و بعدها به صورتى سمبلیک، مظهر خلاقیت سیاهان آمریکا شد.
اما او نمرده. سالهاست که شنوندگان موسیقى Jazz با نواى شفاف ترومپت و آواز جادویى Armstrong تخیل خود را به پرواز در مى آورند و سفر مى کنند به زمانهایى که خود هرگز آن را ندیده اند. Armstrong اما چراغى را برایشان مى افروزد چنانکه گویى خود در آنجا حضور داشته اند
Related posts: