sssa1 كمپاس

اختصاصی خانه گیتار ایران

در میان سبکهای مختلف موسیقی جهان، سبکهایی را میتوان یافت که بر عنصر “حس” تاکید زیادی دارند و از آن جمله میتوان از موسیقی فلامنکو نام برد، سبکی از موسیقی با سازبندی و آواز خاص خود و رقصی منحصر به فرد. هر یک از عناصر این موسیقی، بر یکی از پایه های آن استوار شده است:

 

سازبندی بر تکنیک نوازندگی در سازهای زهی و از همه مهمتر گیتار (و اخیرا پیانو، فلوت و…) و سازهای کوبه ای از جمله “کاخون”

 

آواز (Cante) بر حس درونی و عمیق فلامنکو

رقص (Baile) بر ماهیت ریتمیک این موسیقی

 

موسیقی فلامنکو ریشه ای مردمی و عوام پسندانه دارد و تنها با تلاش بزرگان این رشته در قرن اخیر، دارای پایه ای علمی و کاملا اصولی شده و تبدیل به سبکی با چهارچوب استوار و کاملا مشخصی شده است و توانسته جایگاهی نزد دوستداران موسیقی “متفکرانه” پیدا کند.

 

شاید اصرار این سبک موسیقی، در زمان بندی و میزان بندی قطعات به صورتی خاص، بسیار نمایان باشد.نوع خاصی از زمان بندی به نام “کومپاس” (Compas) که در لغت اسپانیایی یعنی زمان.

وجود کومپاس در فلامنکو، یکی از ویژگیهای خاص این موسیقیست که فراتر از وزن میزانهای قطعات، دست به ایجاد ریتمهای پیچیده در طول چندین میزان میزند. اصولا موسیقی فلامنکو مانند بسیاری دیگر از سبکهای موسیقی فولکلوریک، یک موسیقی دستگاهیست که در هر دستگاه (یا Toque)، کومپاس و وزن خاصی وجود دارد.

 

 كمپاسکومپاس هر دستگاه در ایجاد فضای خاص آن یا Aire نقش بسیار مهمی دارد. کومپاس به بیان ساده، شامل تاکیدها و سنکوپهایی (Sincop) در ضرب میزانهای قطعه میباشد که بصورت منظم و متوالی در طول قطعه تکرار میشوند.

به عنوان مثال، در یکی از پایه ای ترین دستگاههای فلامنکو یعنی Solea، اغلب کومپاس قطعه شامل ۵ ضرب مؤکد در طول ۴ میزان متوالی با وزن ۴/۳ میباشد که اگر ضربهای ۴ میزان متوالی را به ترتیب از ۱ تا ۱۲ شماره گذاری کنیم، تاکیدها روی شماره های ۳، ۶، ۸، ۱۰ و ۱۲ قرار خواهند گرفت.

 

البته در فلامنکوی مدرن، اغلب با استفاده از سنکوپ یا ضد ضرب بر روی برخی از این تاکیدها، حس و خال خاصی به قطعه داده میشود. کومپاس، در آواز ، رقص و نواختن ساز ( اعم از زهی و کوبه ای و…) باید رعایت گردد.

در بین دستگاههای متعدد موسیقی فلامنکو، دستگاههایی هستند که فاقد کومپاس میباشند یا کومپاس ساده ای دارند که تنها محدود به ریتمی خاص در طول یک میزان میشود. اینها دستگاههای هستند که به راحتی برای عامه مردم قابل درک میباشند و مشهورترین آنها یعنی Rumba امروزه تبدیل به مردمی ترین دستگاه فلامنکو شده است.

 

ریشه این دستگاه موسیقی از آمریکای لاتین است و ریتم خاص آن، در بسیاری از کشورهای غیر اسپانیولی زبان و از جمله کشور خودمان،به همین نام شناخته شده است و بسیاری از نوازندگان گیتار، در کنسرتها و آلبومهای خود، قطعات مختلفی را در این دستگاه تنظیم و اجرا میکنند و نام فلامنکو را بر کار خود میگذارند.

 

در حالیکه این تنها بخش کوچکی از موسیقی دستگاهی فلامنکوست. برخی حتی تنها با استفاده از بعضی تکنیکهای گیتار فلامنکو، موسیقی خود را به نام فلامنکو عرضه میکنند، بدون اینکه مایه ای از موسیقی دستگاهی و کومپاس در کار آنها دیده شود.به هر حال توجه به این نکته مهم است که اگر چه تکنیکهای متنوع گیتار فلامنکو، اغلب زیبا و هیجان انگیز هستند و بسیاری از نوازندگان از آنها در کار خود بهره میبرند، اما بدون رعایت اصول موسیقی دستگاهی فلامنکو و مهمتر از همه کومپاس،شاید آن موسیقی زیبا باشد، ولی قطعا فلامنکو نیست! ( مانند کارهای اوتمار لیبرت و جیپسی کینگ)

 

این مطلب را به اشتراک بگذارید:
cloob كمپاس viwio كمپاس twitter كمپاس facebook كمپاس google buzz كمپاس google كمپاس digg كمپاس yahoo كمپاس

Related posts:

  1. بررسی دستگاه های فلامنکو -توکه