اختصاصی گیتار سرا
مترجم : میثم محمدی مدیر بخش راک
این مطلب در ماهنامه هنر موسیقی به چاپ رسید
گوش ابسولوت و آواز خوانی
خواندن در کوک و نیز حفظ تنالیته بدون کمک گرفتن از چیزی نیازمند سه چیز است: ۱- گوش ابسولوت ۲- کنترل ۳- توجه
قبل از اینکه به بررسی این موارد بپردازیم اول باید بگویم این موضوع که مردم فکر می کنند چون شما دارای گوش ابسولوت هستید پس باید خواننده فوق العاده ای هم باشید مرا شگفت زده می کند. نمی توانم به شما بگویم چند بار این اتفاق برایم افتاده که دوستی مرا به کسی معرفی می کند و زمانی که موضوع گوش ابسولوت مطرح می شود من سراپا گوشم و منتظر تا این شخص جدید به من بگوید: ” اوه، من واقعا ً دوست دارم آواز خواندت را بشنوم.” باید حالت صورتشان را هنگامی که من اصرار دارم گوش ابسولت درون گوش است نه درون تارهای صوتی ببینید. شاید کمی متضاد به نظر بیاید اما گوش ابسولوت به طور خودکار از شما خواننده ای فوق العاده نمی سازد.
می توانید صاحب بهترین گوش دنیا باشید و در عین حال صدایی نامناسب داشته باشید. یاد کلاسهای هفتگی پیانو ام می افتم، وقتی که استادم صفحات موسیقی را ورق می زد و خیلی پیروزمندانه تمام آنها را می خواند. او همیشه کاملا ً در تنالیته شروع می کرد اما خیلی زود تنالیته های مختلفی را در خطوط بسیاری پشت سر می گذاشت و طبق معمول قسمتهای Forte را با چهار تنالیته بالاتر خواندش اجرا می کرد و جملات آرام را به همین منوال برعکس اجرا می کرد. واقعا ً خیلی جالب و با مزه بود.
اما اشتباه نکنید؛ امکان نداشت که بتوانید نتی را در حضور او اشتباه بنوازید. او گوش ابسولوتی بی عیب و نقص داشت. نه تنها نت اشتباهی که می نواختید را می فهمید بلکه می دانست درست آن نت چه چیزی باید باشد. اما خوب خواننده نبود. خدایش بیامرزد.
بنابراین، شاید سئوال کنید پس چطور ممکن است کسانی که گوش ابسولوت دارند خارج از کوک بخوانند؟ و چطور ممکن است منحرف شده و پایین تر یا بالاتر بخوانند؟ آیا متوجه نمی شوند؟ پس گوش ابسولوت به چه دردی می خورد اگر نتوانید در کوک بمانید؟
خوب، به یاد داشته باشید برای اینکه بتوانید کاملا ً در کوک یا In Tune بخوانید به گوش ابسولوت، کنترل و توجه نیاز دارید. منظورم این است که با گوش ابسولوت می توانید هر نتی را در هر زمانی در ذهن خود مجسم کنید، پس همیشه نقطه شروع خود را می دانید. تا اینجای کار خیلی خوبه. اما شما به کنترل صدا نیز نیازمندید. در غیر این صورت، ممکن است صدا دچار نوسان شود. حتی اگر تنها یک نت را می خوانید. بسیاری به شکل طبیعی کنترل خوب را کسب می کنند اما عده ای به تمرین بیشتری نیاز دارند.
اگر شما گوش ابسولوت دارید و صدایتان کمی نوسان دارد یا کمی خارج از کوک می خوانید مسلما ً قادر به شنیدنش خواهید بود. اما اگر خواننده نباشید به آن عادت می کنید. چه چیزی ما را متوجه این واقعیت خواهد ساخت که گوش ابسولوت به معنای این نیست که همیشه می توانیم در حال خواندن تمام نتها را دنبال کنیم؟ اگر به نتها توجه نکنید می توانید مانند هر کس دیگری کمی به بالا یا پایین منحرف شوید. مسلما ً هر زمان که بخواهید می توانید خود را چک کنید و متوجه می شوید که مثلا ً کمی بم تر می خوانید. اما این مسئله تنها زمانی اتفاق می افتد که بخواهید به سطح نواک “Pitch Level” گوش فرا دهید. سطح نواک یکی از بسیار چیزهایی است که به طور همزمان در موسیقی جریان دارند. بنابراین تمامش به این بستگی دارد که در هر زمان توجهتان را بر روی چه چیز متمرکز می کنید. آیا متوجه این مسئله می شوید؟
گوش ابسولوت یک برنامه کامپیوتری تصحیح فرکانس نت نیست که به طور خودکار هر زمان که دهانتان را باز می کنید نتها را دنبال کند، بلکه مهارتی هنرمندانه تر است. می توانید در کوک بمانید به شرطی که تمرکز کرده و توجه داشته باشید.
با این توصیفات، برای خواننده ای با این خصوصیات ( گوش ابسولوت، کنترل عالی و توجه یا تمرکز) موفقیت قطعی است. گوش ابسولوت بهترین چیزی است که می تواند برای یک خواننده اتفاق بیفتد چراکه مثل یک ویلونیست یک خواننده نیز می تواند تمامی نتها یا فرکانسها را کاملا ً از نو خلق و ایجاد کند. هیچ کلید پیانویی با صدایی از قبل تعیین شده در تارهای صوتی وجود ندارد.
در حقیقت یک خواننده دائما ً واریاسیونهای ریزپرده ای از نتها بیان می کند. خواننده ای را تصور کنید که هرگز از فرکانس دقیق و صحیح نتها فاصله نمی گیرد و این کار خیلی مصنوعی صدا خواهد داد. اما یک گوش فوق العاده لازم است تا چگونگی Bend کردن هنرمندانه یک نت را بشود. بدین دلیل است که یک گوش خوب (هم ابسولوت و هم نسبی) چیزی بسیار مهم برای یک خواننده است. یک خواننده تنها به خوبی که می شنود می خواند. به عبارت دیگر توانایی یک خواننده در خواندن به میزان مهارت و توانایی او در شنیدن بستگی دارد.
پس به خاطر داشته باشید گوش ابسولوت به طور خودکار صدایی عالی به شما اهدا نمی کند. شما همینطور که به توجه به آنچه انجام می دهید نیاز دارید، به سلاست و روانی صدایتان نیز نیازمندید. گوش ابسولوت یک سوم این فرمول جادویی را به شما می دهد و دو قسمت دیگر به خودتان بستگی دارد.
و نکته ای دیگر برای خوانندگان:
بعضی از خوانندگان گوش ابسولوتی کاذب را پرورش می دهند که مبتنی بر کشش صوتی “Vocal Tension” است. با آشنا شدن با گستره صدایتان ، می آموزید چگونه یک نت را بوسیله میزان کشش یا نیرویی که جهت خواندش لازم است تشخیص دهید. بعضی ها می توانند با این روش کاملا ً دقیق عمل کنند، اما این کار کاملا ً قابل اطمینان نیست چراکه شرایط صدا در طول روز متغیر است. مسلما ً متوجه گرفتگی و بمی صدایتان در صبح زود شده اید- گاهی اوقات ما یک سوم کوچک بم تر صحبت می کنیم و می توانیم نتهایی را بخوانیم که درطول روز قادر به رسیدن به آنها نیستیم.
این توانایی- میزان کشش صدا- جهت ارزیابی نتها به اندازه کافی دقیق نیست که آنرا به اشتباه گوش ابسولوت بنامیم. این روش قادر به تشخیص رنگ صوت نیز نمی باشد. برای داشتن یک گوش ابسولوت واقعی، باید گوش کنیم و گوش رنگی خود را پرورش دهیم.
گوش ابسولوت و گوش نسبی
تمام موزیسینها زمانی به داشتن گوش بهتر علاقه مند می شوند. از ارگانیست های کلیسا گرفته تا پیانیستهای جز و گیتاریستهای راک خودآموخته، همه تلاش می کنند موسیقی را با گوشهایشان بدست آورده و به میان بری دست پیدا کنند. اما مطلبی که باید بدانید این است: هیچ میان بری جهت بهبود مهارتهای فردی در موسیقی وجود ندارد، تنها مسیرهای درست هستند که ما را به مقصد می رسانند.
دانشجویان موسیقی باید دو تا چهار سال کامل و حتی بیشتر را صرف کلاسهای آموزش گوش یا مهارتهای شنیداری نمایند. چرا؟ به این دلیل که مدارس موسیقی می دانند موفقیت در موسیقی به میزان ورزیدگی گوش بستگی دارد. به نظر من نیمی از تئوری موسیقی باید به آموزش گوش اختصاص یابد، در غیر این صورت تئوری موسیقی به چه دردی می خورد وقتی نتوانید درست بشنوید؟ و در مورد خود آموزش گوش، نیمی از آن نیز باید به گوش ابسولوت اختصاص یابد و نیمی دیگر به گوش نسبی.
گوش نسبی یک تصویر موسیقیایی شفاف از آنچه می شنوید را به شما می دهد. بدون گوش نسبی، موسیقی همانند تلویزیونی با تصویری مات ومبهم است- یک سری صدا و آکورد بی معنی. با گوش نسبی تمام آن اصوات مرکز توجه قرار می گیرند و بدین طریق قادر خواهید بود که تصویری دقیق از آنچه می گذرد را در اختیار داشته باشید. سپس گوش ابسولوت با اضافه کردن رنگ به تصویر موسیقیایی شما به آن حیات می بخشد و آنرا زنده می کند.
بدون گوش نسبی، گوش تنها تصویری مبهم و بدون جزئیات از موسیقی را دریافت می کند.
با گوش نسبی تصویری شفاف از موسیقی خواهید داشت.
به یاد داشته باشید گوش نسبی بدون گوش ابسولوت تصویری شفاف اما سیاه و سفید به شما می دهد. و گوش ابسولوت بدون گوش نسبی نیز همانند تلویزیون رنگی فوق العاده است که تصویرش کاملا ً واضح و شفاف نیست. در این حالت ممکن است بتوانید نام نتها (رنگها) را بگویید اما احتمالا ً تصویری روشنی از کل کار نخواهید داشت.
بدین دلیل است که گوش ابسولوت و گوش نسبی در کنار هم بیشترین اثربخشی را دارند. با داشتن هر دو مهارت که به شکلی همیشگی در آگاهیتان ثبت شده، شما تلویزیونی رنگی با تصویری کاملا ً شفاف را در اختیار خواهید داشت- تصویر موسیقیایی کامل و حد اعلای مهارت شنیداری جهت موفقیت.
تصویری که با داشتن گوش ابسولوت و گوش نسبی باهم می توانید ببینید.
گوش نسبی چه است؟
گوش نسبی توانایی ارتباط برقرار کردن در زبان موسیقی می باشد. وقتی زبانی را خوب بدانید، قدرت بیان احساسات و نظراتتان افزایش می یابد.
موسیقی زبانی جهانی است و تقریبا ً هر کسی آنرا درک می کند. اما همه نمی توانند زبان موسیقی را به راحتی صحبت کنند. همه نمی توانند بنوازند، بخوانند یا آهنگ بسازند. هرچه دانش تان در زبان موسیقی بیشتر شود، استعدادهایتان نیز بیشتر شکوفا می شود و کلید گشودن این استعدادها گوش شماست. به غیر از خدای متعال، تنها گوش تان می تواند راهنمای شما جهت ساخت یا اجرای موسیقی ای که واقعا ً به قلب شنونده نفوذ کند باشد.
گوش نسبی، گوشی پالوده و تصفیه شده برای موسیقی است. مهارتی جهت “خواندن” زبان موسیقی. در اینجا منظورم رو خوانی نیست چراکه روخوانی موضوعی کاملا ً متفاوت است. منظورم توانایی درک نتها و آکوردها به عنوان حروف و کلمات زبان موسیقی آن هم توسط گوش است.
Related posts: